بررسی شار رطوبت از دریاهای مجاور در دوره‌های مرطوب و خشک فصل زمستان نیمه جنوبی کشور

در این پژوهش، نقش منابع آبی مجاور روی بارش فصل زمستان نیمه جنوبی کشور با استفاده از داده‌های ماهانه بارش 183 ایستگاه سینوپتیک ، اقلیمی و باران سنجی سازمان هواشناسی کشور و سازمان آب برای دوره 2005-1974 مورد بررسی قرار گرفت. توزیع مکانی نابهنجاری بارش برای ماه‌های دسامبر، ژانویه و فوریه با استفاده از روش تابع متعامد تجربیEOF شناسایی شده و مؤلفه‌های اول و دوم که بیش از 66 درصد واریانس بارش را تعیین می‌کنند برای مطالعه تعیین شدند. برای شناسایی الگوهای همدیدی و دینامیکی رژیم بارش هر منطقه نقشه‌های ترکیبی نابهنجاری دمای سطح آب، شار رطوبت و فشار سطح دریا برای دوره‌های مرطوب و خشک محاسبه و ترسیم شد. الگوی نابهنجاری دمای سطح آب پهنه‌های آبی نیمه جنوبی کشور در دوره مرطوب و خشک نشان داد که تغییرات دمای سطح آب نقش مهمی در نوسانات بارش دارد به طوری که نابهنجاری دمای سطح آب برای مؤلفه‌های اول EOF که بیش از 50 درصد واریانس کل بارش را در نیمه جنوبی کشور تبیین می‌کند در دوره مرطوب (خشک) مثبت (منفی) است از آنجائیکه گردش جو حاکم در منطقه نقش مهمی در انتقال رطوبت به جنوب ایران دارد در دوره مرطوب رطوبت از دریای عرب، دریای سرخ و خلیج عدن به جنوب ایران منتقل می‌شود و در دوره خشک از جنوب ایران خارج می‌گردد. نابهنجاری دمای سطح آب دریای عرب برای مد دوم EOF  مثبت می‌باشد اما تغییرات دمایی در دوره خشک برجسته نیست. جابه جایی پر فشار عربستان به سمت راست (چپ) در دوره‌های مرطوب (خشک) رطوبت بیشتری را از دریای عرب به نواحی جنوبی – شرقی (غربی) کشور انتقال می‌دهد.